Γιατρέ τρίζω τα δόντια μου. Γιατρέ όταν ξυπνάω νιώθω να πονάνε τα μάγουλά μου. Γιατρέ έχω πονοκεφάλους και ημικρανίες. Γιατρέ όταν ανοίγω ή κλείνω το στόμα μου ακούω θορύβους. Όλα αυτά είναι καθημερινά προβλήματα που απασχολούν χιλιάδες ασθενείς. Εμφανίζονται πιο συχνά στις γυναίκες και λιγότερο στους άντρες, όμως μπορεί να είναι εξίσου σοβαρά και στους δυο.
Διαταραχές της Κροταφογναθικής Διάρθρωσης
Οι διαταραχές της κροταφογναθικής διάρθρωσης είναι δυο ειδών. Μυικές διαταραχές και αρθρικές διαταραχές. Φυσικά μπορεί να συνυπάρχουν και οι δυο τύποι. Εμφανίζονται πιο συχνά στις γυναίκες και λιγότερο στους άντρες, όμως μπορεί να είναι εξίσου σοβαρά και στους δυο.
Συμπτώματα
Τα βασικά συμπτώματα για τον ασθενή είναι πονοκέφαλοι, ημικρανίες, πόνος στους μυς του προσώπου, αυχένα και λαιμού, πόνοι που μπορεί να φθάνουν μέχρι τη μέση, φωτοφοβία και φωνοφοβία. Εμβοές, μερική απώλεια ακοής, ζάλη και ίλιγγος είναι επίσης αρκετά συχνά συμπτώματα. Πολλοί μάλιστα εμφανίζουν σαν πρώτο σύμπτωμα πόνο στο αυτί, κάτι που τους οδηγεί να επισκεφθούν ωτορινολαρυγγολόγους, οι οποίοι με τη σειρά τους επειδή δεν αναγνώρισαν παθήσεις του ΩΡΛ συστήματος, παραπέμπουν τους ασθενείς στον ορθοδοντικό ή στον οδοντίατρο. Πολλοί ασθενείς μάλιστα προτού έρθουν στον ορθοδοντικό έχουν μαζέψει μια βαλίτσα εξετάσεις, που περιλαμβάνουν αξονικές, μαγνητικές, νευρολογικές, παθολογικές και ωτορινολαρυγγικές εξετάσεις.
Αίτια των παθήσεων της ΚΓΔ
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι τα προβλήματα της κροταφογναθικής διάρθρωσης είναι πολυπαραγοντικά φαινόμενα και δεν οφείλονται μόνο σε ένα παράγοντα. Διατροφή με συχνή κατανάλωση σοκολάτας, παλαιωμένων τυριών και κόκκινου κρασιού επιτείνουν σοβαρά τα προβλήματα.
Το τρίξιμο ή σφίξιμο δοντιών κατά τη διάρκεια της ημέρας και κυρίως της νύχτας και το στρες είναι άμεσα συνδεδεμένοι παράγοντες με τα προβλήματα της ΚΓΔ.
Ο σημαντικότερος όμως παράγοντας είναι η λανθασμένη σύγκλειση του ασθενή η θέση δηλαδή που δαγκώνει ο ασθενής).
Το πιο σημαντικό κομμάτι στη θεραπεία παθήσεων της ΚΓΔ είναι η σωστή διάγνωση.
Μέσα θεραπείας
Τα ιδανικά μέσα θεραπείας είναι εξατομικευμένα για κάθε ασθενή και είναι ανάλογα της ορθής διάγνωσης του προβλήματος. Ένα ναρθηκάκι νυκτός είναι η πιο συνηθισμένη θεραπεία και δυστυχώς η πιο συχνά αποτυχημένη. Η λάθος επιλογή υλικού για το νάρθηκα ανάλογα με το πρόβλημα και τις ανάγκες του ασθενή ή και η εφαρμογή ενός νάρθηκα χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση της κατάστασης. Στη σωστή θεραπεία έχει πολύ μεγάλη σημασία η σωστή διάγνωση και μετά από αυτή η επιλογή των σωστών μέσων θεραπείας.
Αυτά μπορεί να είναι:
- αναπροσαρμογή της διατροφής και της καθημερινής άσκησης
- εφαρμογή μεθόδων για μείωση άγχους, στρες και συναισθηματικής φόρτισης
- μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη
- Νάρθηκας ημέρας και νυκτός για τη ρύθμιση της σωστής θέσης σύγκλεισης
- Φυσιοθεραπείες με πολλές φορές χρήση θεραπευτικού υπερήχου
- Μερική απενεργοποίηση μυών μέσω χρήσης βουτιλινικής τοξίνης ευρέως γνωστή και ως BOTOX
- Ορθοδοντική θεραπεία
- Χειρουργική διόρθωση σύγκλεισης ή/και παθήσεων κροταφογναθικής διάρθρωσης.
Διαταραχές ΚΓΔ στην περίπτωση ανηλίκων
Δεν πρέπει να ξεχάσουμε φυσικά τους μικρούς ασθενείς μας, μιας και αυτοί ήταν η αφορμή για τη σημερινή δημοσίευση. Ιδίως αυτή την περίοδο με τον εγκλεισμό των παιδιών και των γονέων τους στο σπίτι λόγο της πρόληψης της διασποράς του Covid-19, καθημερινά επικοινωνούν μαζί μας ασθενείς που αναφέρουν ότι ακούν τα παιδιά τους να τρίζουν τα δόντια τους όταν κοιμούνται. Πολλοί μάλιστα αναφέρουν ότι δεν το έχουν ακούσει πιο πριν. Αυτό το σύμπτωμα παρατηρήθηκε και στο προηγούμενο lockdown, και ήταν κάτι αναμενόμενο. Τα παιδιά όλη μέρα τρέχουν στο σχολείο, γυμνάζονται και εκτονώνουν την ενέργειά τους. Με τον εγκλεισμό είναι δυστυχώς καθηλωμένα μπροστά σε μια τηλεόραση ή έναν υπολογιστή, κάτι που οδηγεί στο να μην εκτονώνεται αυτή η ενέργεια και το βράδυ τρίζουν τα δόντια τους. Δυστυχώς ή ευτυχώς τα παιδιά μέχρι περίπου την ηλικία των 16 δεν έχουν επώδυνα συμπτώματα. Τα συμπτώματα που είναι εμφανή είναι μόνο η αποτριβή των δοντιών που σχεδόν ποτέ δεν είναι επώδυνη. Σε ασθενείς που βρίσκονται σε ορθοδοντική θεραπεία οι γονείς διαπιστώνουν ότι κυρίως κατά τη διάρκεια του ύπνου σπάνε τα μασελάκια ή τα σιδεράκια που φοράνε τα παιδιά. Πονοκέφαλο, ημικρανίες, πόνοι σε αυχένα, πλάτη, ώμους και μέση είναι εξαιρετικά σπάνιοι. Το πρόβλημα συνήθως εξαφανίζεται στους περισσότερους ασθενείς ελαφρώς προεφηβικά, εφηβικά ή και κάποιες φορές μετεφηβικά. Δυστυχώς όμως επανέρχεται σε μερικούς από αυτούς στην ενήλικη ζωή και όπως προείπαμε αυτοί οι ασθενείς έχουν τα παραπάνω προβλήματα που αναφέραμε. Η ορθοδοντική θεραπεία προστατεύει άμεσα τον ασθενή και κατά τη διάρκεια αλλά και στο μέλλον αφού επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή σύγκλειση που είναι ο πιο επιβαρυντικός παράγοντας εξέλιξης των προβλημάτων της ΚΓΔ.