Η πρώτη επίσκεψη στον ορθοδοντικό συνήθως ξεκινάει από τον 6o χρόνο της ζωής ενός παιδιού. Αυτό σημαίνει όταν αρχίσουν να βγαίνουν τα πρώτα μόνιμα δόντια. Υπάρχουν πολλά προβλήματα που μπορούν να προληφθούν ή να διορθωθούν σε αυτή την ηλικία, όπως για παράδειγμα στενή άνω γνάθος που οδηγεί σε έλλειψη χώρου για τα μόνιμα δόντια, σε σταυροειδή σύγκλειση και σε ασύμμετρη ανάπτυξη της κάτω γνάθου λόγω λανθασμένης σύγκλεισης.
Ακόμα και όταν κατά την πρώτη εξέταση διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχει λόγος για άμεση έναρξη ορθοδοντικής θεραπείας, μπορεί να προγραμματιστεί μια συχνή παρακολούθηση ώστε σε περίπτωση που εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα, αυτό να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Δυστυχώς επικρατεί η άποψη ότι δεν είναι απαραίτητη η επίσκεψη στον ορθοδοντικό αν οι ασθενείς δεν έχουν αλλάξει όλα τα δόντια. Αυτή είναι δυστυχώς μια λανθασμένη αντίληψη που περιορίζει δραστικά τις δυνατότητες του ορθοδοντικού και μιας ορθοδοντικής θεραπείας, και μας οδηγεί σε λύσεις που σήμερα είναι η τελευταία επιλογή των ορθοδοντικών, όπως για παράδειγμα οι εξαγωγές δοντιών.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η στιγμή έναρξης μιας ορθοδοντικής θεραπείας δεν είναι κοινή για όλους τους ασθενείς, όμως είναι κάτι που προσαρμόζεται στις ανάγκες κάθε ασθενούς. Ο ειδικός ορθοδοντικός είναι ο μόνος που είναι σε θέση να εκτιμήσει και να προσδιορίσει το πότε πρέπει να παρέμβει για να επιτευχθεί το καλύτερο αποτέλεσμα, στο μικρότερο δυνατό χρόνο για τον ασθενή, και με την μικρότερη βιολογική επιβάρυνση των δοντιών και του ασθενούς.
